Lo mes d’Abriu

Quauques arreproèrs  gascons d’actualitat avant las eleccions.

 Dab la paraula : prométer

• prométer e ténguer ,que son duas causas.
• Qu’ei plan praube lo que non pòt pas prométer
• Çò de prometut, qu’ei devut.
• Prométer mes de lard que de mestura.
• Ne l’en cau pas prométer.
• Prométer ne balha pas mau au vente.
• Lo qui promet,que s’endeuta.

 

Seren d’ivèrn,

Devocion de joenessa

Sentat de vielhessa

Amistat de noblessa

Promessa de caperan

Lo qui s’i hisa

Trompat serà

 

Dab la paraula : promessa.

-Que s’ei arroinat en promessas,

Mes qu’a hèit fortuna en non pas las ténguer

Sus las cuentas de quauques candidats :

      -Après la ploja, lo bèth temps !

-Quan plau,qu’i a totjorn quauqu’un dehòra !

-Que plau tostemps suus mes banhats

 

Arreproèrs d’Abriu  (armanac gascon de 1922 )

 

 

Per tant que hasca sorelh en abriu,

Ne te descargues pas d’un hiu.

 

Abriu que hè nèisher las flors,

E Mai,que n’a las aulors

 

A la sason deu cocut,

Tanlèu plavut,tanlèu eishut.

 

Hemna qu’ei totjorn au confessionau,

S’en torna totjorn lo diable a l’ostau

 

 

Lo temps que harà.

 

Los borrolhs que van pirocar ;la prima  que va tira lo nas e si los crums pishotejan, be s’ataisaràn ;que cau estar pacients.

Que harà bèth temps tota la prumèra setmana e lo sorelh,que ardejarà.Se calerà avisar, pr’amor  qu’ei maishant e balha mau de cap.Plaurà entre lo 9 e lo 14^e tornarà hèr bèth temps entà Pascoas :avisatz-vos a la setmana santa.

Entre lo 20^e lo 25,las geladas que poiràn cramar los prumèrs borrolhs..

Après,bèth temps dinca au 30.

 

 

Trabalhs de la sason

.

Sarclar los blats,las havas e las pomas de terra.Laurar tant que los arets n’en bolhan hèr.

Hemsar las vinhas.Semoar las mongetas e lo milh,transplantar las tomatas,los melons e viet d’ases.Que calerà semoar rafles cada quinze jorns s’en volètz minjar sovent.Clocas,totjorn clocas.

 

Istuèra entà arriser (véser los 2 darrèrs arreproèrs)

Monsur curèr, qu èi enqüera quaucom a vos díser…

Digatz-me,digatz-me..

Qu’i en relacion dab mon òme…

E ben,que l’i avètz donc hèit ?

Hè,ne sabi pas coma vos ac díser…Que l’èi hèit ausèth…

Ausèth ! viet d’ase.Acò que n’i pas ordinari.Que vos cau explicar un pauc mes autament, ne comprengui pas…

Pr’acò, qu’i atau,monsur curèr..Que l’èi hèit auseth !

Anem,anem, entà véser.L’avètz pas, per hazard ,hèit cardin ?

Oh, que nani,monsur curèr ;ne canta pas tan fin.

E l’avètz,benlèu hèit parrat?

Tanpauc,monsur curèr…Que n’i pas tant avisat…

Mes ,alavetz malhurosa,l’aurètz donc hèit  ..cut ?..

E que òc monsur curèr,adara que vos i ètz plan escajut…

 

( Tirat de l’armanac gascon de 1922 )

 

explics de vocabulari

 

mestura : plat peu ragôutant

seren      :rosée

cuentas : ennuis ,préoccupations

eishut :égoutté,séché

borrolh :bourgeon

ataisar   :apaiser

avisar :faire attention

arets  charrues

hemsar : fumer

vietd’ase ::aubergina   (aussi :diable,diantre, sapristi…)

rafles  radis

cardin :chardonneret

s’i escàger plan : tomber pil’